musiconline blog
hakkımızdaki gelişmeler & müziğe dair her şey blogumuzda!
Taş Plaklar
19. yüzyılın sonlarına doğru ortaya çıkan taş plaklar zamanın en büyük devrimlerinden biri olarak kabul edilmiş, dönem içerisinde ve sonrasında sıkça kullanılmaya başlanmıştır. Bir dönem teknolojinin gelişmesi ile beraber popülaritesini kaybetmeye başlayan bu nostaljik müzik çalarları musiconline blog'un bu yazısında inceliyoruz.
Taş Plak Nedir?
Taş plak; iki tarafında da ses sinyalleri kaydedilmiş en ilkel plak türüdür. 1890'larda ortaya çıkmıştır. Ses üretimi için kullanılacak aracın 78,26 devirde çalışması gerekmektedir. 1940’lı yıllara kadar üretimi devam etmiş ancak çok kırılgan olması nedeniyle yerini aynı dönem içerisinde başka plak türlerine bırakmıştır. Taş plak ismi ise üretiminde kullanılan ebonit maddesinin yapısından gelmektedir. Gramofon ve yukarıda bahsettiğimiz gibi 78,26 devirde çalışan araçlarla kayıt okunabilmektedir. İlk seri üretimine ise Almanya’da başlanmıştır.
Günümüz müzik endüstrisinde yüksek teknoloji ürünü ses üretme, kayıt ve dinleme cihazları kullanılmaktadır. Yani, analog müzik aletleri yerini elektronik müzik aletlerine bırakmış olsa da halen plak sesinin elektronik müzik aletlerinden çıkan sesten çok daha kaliteli olduğunu söyleyen plak severler bulunmakta. Plak mekaniğine bakacak olursak bunu doğrulamamız mümkün olmaz ama plak kayıtlar dinlenirken sesin daha derinden gelmesi ve şarkıcının şarkısını sanki yanınızda söylüyormuşçasına hissettirmesi doğrudur. Bunun asıl sebebi sesin günümüz kayıt formatlarındaki gibi sıkıştıma işlemine tabi tutulmamasıdır yani herhangi bir veri kaybı yaşanmamaktadır.
Peki pikap adı verdiğimiz cihazlar taş plaktaki ses nasıl okur?
En basit tabiriyle pikap ya da gramofonlar, plaklar üzerindenki mikro seviyelerdeki girinti çıkıntıları kullanarak ses üretir.
Şöyle ki; Plağın üzerindeki kolun ucunda küçük bir iğne mevcuttur. Ayrıca bu iğneye bağlı küçük bir bobin ve içerisindeki mıknatıs da kolun içerisine konumlandırılmıştır. İğne çıkıntılar üzerinde hareket ederken, bu hareketler mıknatısı da hareketlendirmekte ve meydana gelen bu hareket ve bobin sayesinde bir elektrik akımı oluşmaktadır. Özel yükselticiler kullanılarak bu elektrik akımı hoparlöre gönderilir ve ses elde edilmiş olur. Kısaca plak üzerindeki çıkıntılardan önce elektrik sonrasında ise ses dalgası üretmiş oluyoruz.
Günümüzde plak ve plakseverler giderek artıyor.
Yüksek teknolojiye sahip birçok müzik cihazı ve kayıt formatı olmasına rağmen plak dinleyenlerin sayısı hiç de azımsanacak sayıda değildir. Ayrıca plakçalarların fiyatının düşmesi, bazı modern şarkıların plak formatında da satışa sunulması, kısacası ürünlere ulaşılabilirliğin sağlanması ile bu sayı her geçen gün artmakta.
Yapılan bazı küçük çaplı anketlerin sonucuna göre, plak kullanımının artmasının asıl sebebi; geçmiş günleri çağrıştırması ve antikaya olan düşkünlük olarak gösterilmiştir.
Peki sizin bir plakçalarınız var mı? Yorumlarınızı sosyal medya hesaplarımızdan bekliyoruz!
Yazımızı beğendiyseniz aşağıdaki sosyal medya butonlarından paylaşarak bize destek olabilir, musiconline ’ın yeni yazılarından anında haberdar olmak için de haftalık bültenimize abone olabilirsiniz.
Müzikle kalın!
