İlk olarak 1900’lerin başında Amerika’da gelişmeye başlayan Jazz veya Türkçe okunuşu ile Caz, çoklu ritmleriyle, doğaçlamalarıyla ve swingleriyle ruhunuza işleyen bir müzik türü. Afrika kökenli Amerikalıların ve Batı müziğinin harmanlamasıyla ortaya çıkan caz, 1917 yılında Dixieland Jazz Band plağının dinleyicilere sunulmasıyla tarihteki en önemli müzik türlerinden biri olmaya başlamıştır.
Geçmişten geleceğe, neredeyse herkesin ruhuna dokunan caz sanatçıları ritimleriyle ruhumuzu harekete geçirmeyi başarmıştır. Caz müzik denilince akla gelen ilk isimle başlıyoruz:
Louis Armstrong
Cazda emprovizasyonun odağını kollektiviteden solo performansa kaydıran, karakteristik pürüzlü sesiyle caz vokalinde devrim yaratan ve " scat " şarkı tarzını kitlelere sevdiren, caz tarihindeki etkisi Charlie Parker`ın bile önünde seyreden caz müzisyenlerinin en büyüğü ve en unutulmazı desek abartmış olmayız. :) Irk ayrımının belirgin olduğu bir dönemde karizmatik sahne kişiliğiyle herkese kendini sevdiren ve popüler müzik üzerinde de en az cazda olduğu kadar etkili olan ilk Afro-Amerikan müzisyen, ' What a Wonderful World ' gibi unutulmayan birçok esere imza atmıştır.
Ella Fitzgerald
Tüm zamanların en iyi kadın caz şarkıcısı olarak bilinen Ella Jane Fitzgerald sesiyle kalbinizin derinliklerine işleyen, insanları büyüleyen bir müzisyendir. Fitzgerald'ın net tonu ve geniş vokal yelpazesi, ritmi, uyumu, tonlama ve diksiyon ustalığı onu adeta caz dünyasında kusursuz bir figür haline getirmiştir; bu mükemmel ve sıra dışı yeteneğin ' Every Time We Say Goodbye' şarkısı ile sizleri baş başa bırakıyoruz.
Dizzy Gillespie
Amerikalı caz trompetçi, besteci ve vokalisti olan Gillespie, modern cazın gelişmesindeki en büyük isimlerden biridir. Yanlışlıkla eğilmiş olan trompetinden çıkan tonu çok beğenerek çalmış ve sonrasındaki çoğu trompetçi de bu tonu kullanmıştır. Kendi orkestrasının şefliği de yapan Dizzy Gillespie’nin en popüler parçalarından biri olan ' A Night in Tunisia' konserlerinde de sık sık çaldığı bir eseridir.
Charlie Parker
Caz tarihinin en önemli figürlerinden ve 20. yüzyılın müzik alanındaki en büyük yenilikçilerinden biri olarak kabul edilen 'Yardbird' lakaplı Charlie Parker, (daha sonra "Bird" olarak kısaltılmış ve bu şekilde kullanılmaya devam edilmiştir) caz müziğinin önde gelen isimlerindendir. Babası gibi müzisyen olmayı tercih eden sanatçı, küçük yaşta müziğe başlamıştır. Müzik piyasasında birden yükseldiği için ' Bird' lakabıyla tanınan sanatçı Caz müziğinin kurucusu olarak bilinir. Bestelerinin bir çoğunu Dizzy Gillespie’ye yazdırdığı söylenen sanatçı, caz dünyasında efsane olmuş ama uyuşturucu bağımlılığı genç yaşta hayatını kaybetmesine sebep olmuş, ' Hootie Blues' gibi birbirinden başarılı eserleri arkasında bırakmıştır.
Kerem Görsev
Ülkemizde caz müzik denince akla gelen ilk isimlerden biri olan Kerem Görsev; 1994 yılında ilk albümü ' Hands and Lips' i yayınlamış, 30 yıllık müzik hayatına birçok başarı sığdırmıştır. 18 albümü olan sanatçının 2010 yılında yayınladığı ‘Therapy’ albümü, 2011’de “Büyük Caz Orkestraları” kategorisinde Grammy aday adayı olmayı başarmıştır. Tüm bunlarla beraber Görsev’in araştırmacı ve yayıncı kişiliği sayesinde 1997 yılından bu yana yaptığı ‘Kerem Görsev’le Caz’ isimli televizyon programı, ve uzun yıllar devam eden radyo programları ile caz müziğinin Türkiye’de yaygınlaşması ve tanınmasında büyük katkısı olmuştur.
Ferit Odman
Listemizdeki en genç sanatçı Ferit Odman; 1982 Bursa doğumludur. Davul çalmaya 12 yaşında başlayan müzisyen, caz eğitimine 1999’da İsveç’te başlamıştır. İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde ve New York’taki doğaçlama atölyelerinde tekniğini geliştiren Odman, genç yaşta önce İsveç, ardından İstanbul, son olarak da New York’da birçok caz grubunda yer almış, usta isimlerle aynı sahneyi paylaşmıştır. Ülkemizin en gözde caz davulcularından olan sanatçıyla İstanbul’da özellikle Kerem Görsev ve TRT Big Band konserlerinde karşılaşmanız mümkün. Caz müziği seviyorsanız youtube kanalına da göz atmanızı tavsiye ederiz.
musiconline olarak bu hafta en iyi caz sanatçılarından bazılarını sizlerle paylaştık. Devamı gelecek olan bu yazı dizimiz ve yeni yazılarımızdan haberdar olmak için e-bültenimize abone olabilir ve bizi sosyal medya hesaplarımızdan takip edebilirsiniz.
Müzikle kalın!